Cindy the mechanic ziet eruit als een Victoria’s Secret model en spreekt als een oldtimer uit het Gold Rush tijdperk. Als de eerste NPC die je ontmoet in de wereld van Final Fantasy 15, zet zij de toon voor een spel vol mismatches. Het is inderdaad een verrassing om een ‘Cindy’ tegen te komen in een wereld waar de hoofdrolspelers namen hebben als Noctis Lucis Caelum, Gladiolus Amicitia en Lunafreya Nox Fleuret. Natuurlijk, Noctis is een prins en Lunafreya een prinses en orakel, maar het is niet zo dat het spel dit verschil in lettergrepen ooit verkent als een teken van status.
Tegen de tijd dat u iets later een andere NPC, Dave, ontmoet, lijkt het er meer op dat de ontwerpers van ondersteunende personages geen enthousiasme meer hadden toen ze klaar waren met het afronden van Cindy’s decolleté. Niet dat ‘Dave’ geen mooie naam is, natuurlijk, maar het is moeilijk om het gevoel van je af te schudden dat niemand veel aandacht aan hem of zijn bijnaam heeft besteed.
Maar hoe vergeetachtig Dave ook is, net als Cindy symboliseert hij zoveel over Final Fantasy 15. Net zoals protagonist Noctis en zijn trio vrienden – Gladiolus, Ignis en Prompto – staan voor alles in het spel dat gedetailleerd en gepolijst is, staat Dave voor alle stukjes die onder-ontworpen of zelfs ronduit onafgewerkt zijn. De aanwezigheid van Dave is een voorbeeld van een ervaring die vaak goed en slecht tegelijk is, en niet op een manier die zich verhoudt tot het gemiddelde. Dave belichaamt de waarheid dat Final Fantasy 15 voor altijd zal bestaan in een staat van interne tegenstrijdigheid.
Laatste kans
(Afbeelding credit: Square Enix)Inschrijven
(Afbeelding credit: Future)
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Edge Magazine. Abonneer u op Edge voor meer fantastische diepte-interviews, artikelen, recensies en meer, die rechtstreeks bij u thuis of op uw apparaat worden bezorgd.
Tot op zekere hoogte was dit onvermijdelijk, gezien de moeilijke zwangerschap van het spel. Het spel werd oorspronkelijk bedacht als Final Fantasy Versus 13, zo’n tien jaar voordat het het daglicht zag, maar tijdens de ontwikkeling breidde het zich uit, muteerde het, werd het een hoofddeel van de serie, ontgroeide het de PS3, veranderde het van engine en wisselde het van regisseur. Trailers voor Versus 13 vóór de rebranding onthullen veel van de onderdelen die in 15 verschenen: Noctis en zijn gevolg, een mix van ‘echte’ architectuur en techno-fantasy, de invasie van Noctis’ koninkrijk en zijn reis door het hele land om zich te verenigen met zijn verloofde, Lunafreya. Maar het project zou worden ingekort – inclusief het schrappen van een openingsact die deze invasie inluidde – in een poging om een nog latere geboorte te voorkomen.
Hoewel voorzichtig, chirurgisch snijden zeker kan leiden tot een strakker eindproduct, heeft de operatie om Final Fantasy 15 te redden in dit geval grote, zichtbare littekens achtergelaten. Uw reis door het land van Lucis en daarbuiten gaat van gelakte glans naar plaatsvervangende grofheid, soms zelfs binnen dezelfde scène. De kwaliteit wordt voornamelijk vooropgezet in een open-wereld avontuur dat zijn hoogtepunt bereikt in de spectaculaire waterstad Altissia, waar Lunafreya wacht. De eerste helft van het spel wordt gekenmerkt door het cruisen over rustige snelwegen in de Bentley-achtige Regalia, het vergapen aan bezienswaardigheden – een enorme gewelfde rotsbrug die over de horizon scheert, bijvoorbeeld – en vervolgens uit de auto stappen om te voet op verkenning te gaan.
Maar zelfs hier past deze ‘fantasie gebaseerd op realiteit’ niet bij elkaar. Het openingsgebied, met zijn gespannen zuidelijke Amerikaanse plattelandsbloedtonen, presenteert een karikatuur van een cultuur, met ruimten vol klassieke eethuisjes en dreunende countrydeuntjes, zonder dat er een gevoel van samenhang met een bredere geografie of technologie is. Hetzelfde kan gezegd worden van Lestallum, de grootste stad van het land, waar een idyllisch tropisch toeristenplekje verstikt wordt door een rookspuwende elektriciteitscentrale. Lucis staat vol met vakantiekiekjes, maar ze vormen geen compleet beeld.
De charme van de hoofdrolspeler moet dus als bindmiddel fungeren. Op het eerste gezicht lijkt het idioot dat Square Enix alle eieren in één mandje gooit en de volledige speelbare cast vanaf het begin introduceert als een statisch gezelschap, zonder nieuwe gezichten om de boel te mixen. Het is ook een erg eendimensionale groep, met een kwartet jonge blanke mannen die zeker niet voor iedereen iets te bieden hebben, behalve een reeks brede persoonlijkheidsarchetypes: sullige held, maffe sidekick, gespierde bewaker, sullige strateeg.
Maar het opdienen van een bende van reeds hechte (en sympathieke) vrienden blijkt Final Fantasy 15’s slimste verhaaltruc te zijn, waarbij het afgezaagde idee van ongelijksoortige vreemden die een gemeenschappelijke zaak uitkammen opzij wordt geschoven om de bestaande banden centraal te stellen. De toon wordt gezet in een opening vol jongensachtige opwinding, verpakt in een coverversie van Ben E King’s Stand By Me die je doet denken aan de gelijknamige film. Noctis en co mogen dan ouder zijn dan de kinderen in Rob Reiner’s coming-of-age drama, ze zijn net zo naÏef en vol ontzag voor de wereld.
(Afbeelding credit: Square Enix)
Wat volgt is een lang vrijgezellenweekend van kamperen, jagen, vissen en chocobo rijden, met als oorspronkelijk doel om naar de bruiloft van Noctis te reizen. Natuurlijk zijn er dingen die u moet doen om de plot vooruit te helpen: graven doorzoeken om magische wapens terug te vinden en bolwerken van het Niflheim Rijk infiltreren. Maar het zijn de kleine momenten – zoals hengelen aan de rand van een door dinosaurussen gepatrouilleerd meer – die in het geheugen blijven hangen. En geen enkele game heeft het opzetten van een kamp voor de nacht zo’n belangrijke ervaring gemaakt. Gladiolus slaat de tentharingen in. Ignis maakt het eten klaar. Prompto deelt zijn nieuwste foto’s. Gezien de oprukkende dreiging van het Keizerrijk is het absurd dat hier ruimte voor is, maar het geeft wel de essentie weer van een stel kinderen die genieten van een laatste zorgeloze vrijpartij terwijl ze op een zware verantwoordelijkheid afstevenen.
Aan de andere kant krijgt deze onderbreking alleen zoveel aandacht omdat de belangrijke gebeurtenissen die normaal gesproken een grote RPG zouden inluiden, zo opvallend zijn geamputeerd. De bende hoort bijvoorbeeld pas van de val van hun stad Insomnia en de moord op de koning als ze de ochtendkranten lezen. Maar in plaats van een postmoderne ondermijning van RPG-verhalen, voelt dit eerder als een bezuinigingsoperatie. Een cutscène met schok en verdriet gaat over in een omwegmissie om terug te keren naar de stad om te controleren wat er is gebeurd, en dan gaat het weer terug naar de vakantie. De volgende hoofdstukken onderbreken dan uw plezier met de verschijningen van politici en legercommandanten die u niet kent van Dave.
Ja, u zou Kingsglaive kunnen bekijken, de CGI-film die voor het spel werd uitgebracht en die de achtergrond van de invasie in detail beschrijft en meer schermtijd aan deze spelers geeft. Maar ook dat voelt als een wanhopige maatregel om de overloop van het hoofdspel op te vangen. Kingsglaive voegt niet zozeer structuur en context toe aan het verhaal (wat de animatieserie Brotherhood, een andere spin-off van 15 multimedia, met meer succes doet), maar vult gapende gaten op. Het is vooral onlogisch omdat elke keer dat u het spel laadt, er een bericht verschijnt waarin wordt beweerd dat dit ‘Een Final Fantasy voor fans en beginners’ is. Want niets zegt meer ‘voor beginners’ dan aparte films en tv-shows moeten opzoeken om het plot te voltooien.
Het gat-ding
(Afbeelding credit: Square Enix)
“Wederom is het de entourage die te hulp schiet, door de gaten te dichten met solo-excursies die aftakken van Noctis’ verhaal.”
Het grootste gat moet echter nog komen, nadat u Altissia bereikt in hoofdstuk negen (van 15) en Noctis’ liefdesverhaal met Lunafreya bruut wordt gesnoeid voordat het de kans heeft gekregen om te bloeien. Vanaf hier verandert het grote avontuur in een treinrit van drie hoofdstukken – van open wereld naar de definitie van lineariteit. Onderweg maakt u een paar stops, om door een moeras te waden en met Niflheim-soldaten en daemons te vechten. Maar terwijl uitgestrekte open vlaktes langs de raampjes van de koets rollen, is het duidelijk dat u door een reeks aan elkaar geniete fragmenten wordt geduwd van een originele visie die u zeker op uw gemak op ontdekkingstocht zou hebben gestuurd.
Op dit punt in het verhaal begint de wereld in duisternis te vervallen en lijkt het alsof het spel in zichzelf instort. Het is niet alleen saai, het is ook een verraad aan wat er eerder is gebeurd – de beloning van een open-wereld avontuur is toch zeker een opening in plaats van een inkrimping naarmate u verder komt. Er is zelfs een gevoel van schaapachtige herkenning als een gekunsteld mechanisme met Lunafreya’s hond u laat terugkeren naar Lucis vóór de verwoesting. Maar het vakantiegevoel is verdwenen en geen enkele hoeveelheid nostalgie kan terughalen wat is achtergelaten. Er is enige ironie als u in de trein zit en overdenkt hoe het spel ontspoord is.
Toch is deze reeks hoofdstukken achteraf enigszins goedgemaakt, dankzij de DLC-afleveringen. Wederom is het de entourage die te hulp schiet, door de gaten te dichten met solo-excursies die aftakken van Noctis’ verhaal. Schokkende gaten in de originele versie – niet in de laatste plaats het feit dat Ignis blind wordt in Altissia, wat een diepgaande invloed heeft op de groepsdynamiek – worden nu opgevuld met inhoud. In feite laten de afleveringen ons zien wat we hebben gemist: focus op belangrijke gebeurtenissen en achtergrondverhalen voor onze bemanning, en welkome afwisseling tijdens meer lineaire sequenties. Nou, niet zozeer in de aflevering van Gladiolus, die grotendeels een uitgebreide dungeon stoeipartij is, maar zowel Prompto als Ignis krijgen genoeg te doen en royale stukken plot om door te kauwen. Vooral Prompto’s achtervolgingen op sneeuwfietsen en third-person shooter-gevechten laten zien hoe het spel had kunnen versmallen als het meer gebruik had gemaakt van de vaardigheden van elk personage.
Wat deze afleveringen en andere toevoegingen in de Royal Edition van 2018 echter niet kunnen doen, is het spel compleet maken. Ook kunnen ze niet redden wat uiteindelijk een saaie plotboog over koninklijke bloedlijnen en profetieën is. Als het gaat om de dreiging van het einde van de wereld, kun je zelfs concluderen dat Final Fantasy 15 nog verder ingekort had kunnen worden. Misschien had het verhaal beter gewerkt als Noctis en zijn vrienden gewoon op vrijgezellenvakantie waren gegaan, misschien de wrok onder de plattelandsbewoners hadden aangewakkerd en in een plaatselijke samenzwering verwikkeld waren geraakt. Misschien had Dave de slechterik van het stuk kunnen zijn. Maar misschien moeten we koesteren wat we hebben gekregen, met alle gebreken en al. Hoe vaak komt het tegenwoordig nog voor dat een spel van dit formaat zo geïmproviseerd, zo ongewoon en zo onmogelijk voor herhaling vatbaar is?
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Edge magazine nummer 384. Voor meer fantastische artikelen kunt u zich hier abonneren op Edge of vandaag nog een los nummer ophalen.