Mijn helden van RPG’s uit het verleden hebben allemaal één ding gemeen, het feit dat ze precies dat zijn: helden. Ze zijn verdedigers van het volk, redders, toonbeelden van deugdzaamheid, en goedzakken als de gelegenheid daarom vraagt. Het is bijna altijd mogelijk om een rechte en smalle lijn te volgen in de beste RPG’s, en het is moeilijk om daar vanaf te stappen. Het bewandelen van meer twijfelachtige morele paden voelt gewoon nooit zo meeslepend, en beperkt dingen in plaats van ze te openen. Afgezien van enkele beruchte dilemma’s in Witcher 3-stijl, gaat het meestal minder om het confronteren van wanhopige situaties zonder ‘goed’ antwoord, en meer om het zijn van, nou ja, een klootzak. Een ‘kwade’ loop doen als doel op zich.
Metgezellen met andere morele perspectieven kunnen cruciaal zijn, maar geen van hen heeft mij ooit echt verleid om af te dwalen. Sebille, Johnny Silverhand, Atton Rand, Alistair, ze zijn uiteindelijk allemaal bijgedraaid. Anderen – zoals bijvoorbeeld Solas en Camellia – schreven zichzelf af als fout. En sommigen overschaduwden mij zelfs met hun eigen glanzende goedheid (Kim Kitsuragi, je hebt van mijn Harrier Du Bois een betere man gemaakt). Toen kwam Astarion, de bijtende-rogue-in-chief van Baldur’s Gate 3.
Fang club
(Afbeelding credit: Larian)BAD VS EVIL
(Afbeelding credit: Larian Studios)
Ik ben laat op het Baldur’s Gate 3 feest, dus ik heb besloten dat feest te verpesten door een absolute klootzak te zijn tegen iedereen die ik tegenkom
Goedkeuringssystemen zijn niets nieuws, maar die van Baldur’s Gate 3 is de eerste die mijn behoeftige manier van goeddoen serieus op de proef stelt, en dat allemaal door de feedback van Astarion. Oké, ja, hij is vaak een klootzak, maar er zit logica in. Hij staat op vrijheid en zelfrespect – maar hij staat erop dat ik die ook heb. BG3 verschuift de focus van wat ik voor mijn metgezellen doe naar wat ik voor mezelf – en voor ons – kies, in een verbazingwekkende mate.
Ik hou ook niet van de snit van Lae’zel. Ik zal haar helpen omdat ik Kapitaalgoed ben, maar ze moet ‘alsjeblieft’ zeggen, toch? Juist; bedankt. Jaheira lijkt cool, maar jakkes, ik zou toch geen wijn met prik moeten drinken? Zevlor verwacht dat ik alles laat vallen om over vrede te gaan onderhandelen? Er zit een tikkende tijdbom in de vorm van een kikkervisje in mijn hoofd, dus misschien nu even niet? Die dopaminehits van ‘Astarion keurt het goed’ waren duidelijk: ik kan nog steeds goed doen, maar ik hoef geen deurmat te zijn. Het ging er niet alleen om zijn dialoog uit te putten, zijn questline te voltooien, zijn ego te strelen of dingen voor hem te kopen, zoals RPG’s vaak doen. Hij weerspiegelde mijn keuzes en daagde me uit om de lat voor mezelf hoger te leggen. Maar toen ging het dieper dan ik ooit had verwacht.
De schrijvers van Larian hebben besproken hoe centraal de strijd tussen goed en kwaad staat in BG3 en de rol van uw personage. Je zit in een beladen, wanhopige puinhoop en het is moeilijk om goed en kwaad te herkennen in de parade van vergiftigde kelken. Astarion is hiervan de grootste belichaming in het spel; hij trekt je mee in de maalstroom en je kunt niet zomaar wegkijken – je bent erbij betrokken. Hij onthult zijn vreselijke geschiedenis, het misbruik dat hij zo lang heeft moeten doorstaan. Er komen belangrijke thema’s naar voren, niet in de laatste plaats het recht op zelfbeschikking en lichamelijke autonomie, thema’s waar ik me gemakkelijk in kan vinden, niet in de laatste plaats vanwege de dreigende overname door de illithids van de geest en ziel van mijn personage.
Astarion windt er geen doekjes om dat hij uit is op lelijke wraak en later op een verontrustende machtsgreep om een gevaarlijke vampier ascendant te worden. Maar zijn uiting van die verlangens wordt omlijst met de volle kracht van zijn trauma. “Helden zijn de helft van het verdomde probleem. Dwazen die geloven in goed en kwaad – goed en kwaad,” zegt hij. “De sterken hadden twee eeuwen de tijd om me van de marteling te redden, maar niemand kwam. Nee, het waren de hersenspinsels die me redden. Ze gaven me een geschenk: de kracht om mijn eigen vrijheid te nemen.” Hij heeft geen ongelijk. Zijn angsten zijn geworteld in een waarheid: de meeste ‘goede’ mensen zouden hem, een ‘monster’, op heterdaad staken. Maar wat rechtvaardigt dit alles? Welke versies van ‘goed’ maken hem doden of hem helpen ‘slecht’?
Vecht tegen de macht
(Afbeelding credit: Larian)
“Dat veranderde alles. Baldur’s Gate 3 gooide alle ideeën over goedheid met RPG-smaak waar ik lang op vertrouwd had, overhoop. Ik kon hier geen held zijn – en ik weet niet eens zeker of ik dat wel wilde.”
Het verhaal van Astarion ontmantelt elke notie van objectief gelijk terwijl het de hele tijd zegt: ‘kies’. En ik heb gekozen. We hebben Gandrel gedood. Ik keerde me tegen Yurgir. Ik stemde ermee in om Cazador te helpen doden, alleen op zijn woord. Allemaal om deze wanhopige, gevangen man ‘goed’ te doen, zelfs ten koste van iets groters, nobelers. Hij duwde mij naar grenzen die ik nog nooit had benaderd.
Er zit ook kracht in wat hij onbedoeld onthult over zijn interne, razende dualiteit. Hij is een absolute wirwar van tegenstrijdigheden op een manier die de meeste RPG metgezellen – en hun meestal rechtlijnige morele kompassen – gewoon niet zijn. Hij heeft groot kwaad gekend, maar zal anderen kwaad doen. Hij waardeert vrijheid, maar neemt die van anderen af. Hij maakt zich zorgen om zijn gebroed ‘broers en zussen’; hij zal ze ook opofferen om op te stijgen. Hij is nogal luchthartig over sommige slachtoffers (de Gur-kinderen), maar gekweld over anderen (arme Sebastian). Het is soms moeilijk om onder ogen te zien, maar het liet me de oppervlakkigheid inzien van mijn eindeloze zoektocht naar een of ander objectief ‘goed’.
Toen de boog van Astarion zijn climax bereikte, zag ik door de bomen het bos niet meer – geen goed of kwaad. Beide belangrijke beslissingen zijn geformuleerd als ‘help hem uit deze nachtmerrie’. Help hem zijn autonomie terug te winnen, zodat hij het gevoel heeft dat hij “nooit meer iemand hoeft te vrezen”, ondanks de enorme kosten; of praat hem naar beneden en verban hem naar de duisternis. Hoe dan ook, hij is een vampier in een wereld van sappige nekken. Wat is het grotere “goed”? En, eerlijk gezegd, kan het me nog wel schelen? Dat heeft alles veranderd. Baldur’s Gate 3 vernietigde alle ideeën over goedheid in RPG-smaak waar ik lang op vertrouwd had. Ik kon hier geen held zijn – en ik weet niet eens zeker of ik dat wel wilde.
Ik zal u niet vertellen wat ik gekozen heb, want dat doet er niet toe. De reis gooide de gewoonte van een leven lang gamen overhoop en was daardoor des te rijker. Daarvoor doe ik mijn aureool af aan Astarion’s schrijver Stephen Rooney en acteur Neil Newbon. Het werd toch al te licht.
Als u het nieuwste van Larian nog moet proberen, moet u zeker onze Baldur’s Gate 3 recensie lezen.