(Afbeelding tegoed: Obsidian)
Vergeleken met veel subgenres binnen science fiction, is de Western Western precies wat het klinkt, omdat je een van twee dingen krijgt. De eerste is een verhaal dat zich afspeelt in het wilde westen dat, via uitgebreide vertelkunst, touwen in sci-fi elementen voor een meer fantastische cowboy ravotten (denk aan Cowboys Aliens, Wild Wild West etc.).
Lees verder
(Afbeelding tegoed: Obsidian Entertainment)
The Outer Worlds E3 2019 preview: De beste RPG Bethesda die nooit is gemaakt
De tweede is een sciencefictionverhaal dat raakt aan thema’s van wraak en vergelding die rechtstreeks zijn ontleend aan de oude spaghettiwesterns (bijv. Cowboy Bebop, Firefly), waar alles en iedereen er gewoonlijk uitziet en gedraagt alsof ze halverwege zijn gesleept set van The Good, The Bad en The Ugly.
Het ruimte-westerse genre zelf heeft in de loop van de vorige eeuw seizoensfasen van verval en heropleving doorgemaakt in literatuur, tv en film, dus het is logisch dat we uiteindelijk ook een soortgelijk patroon manifesteren in videogames. Voor ons bijvoorbeeld, zien we plotseling dat we de bijna releases van Borderlands 3, The Outer Wilds en Journey to the Savage Planet naderen.
Zelfs Destiny 2 kwam vorig jaar in de ruimte-westernactie terecht, met het verhaal van Forsaken als een “reverse Magnificent Eight” die zich afspeelt in de uitgestrekte sterrenstelsels van de multiplayerwereld. Dat is geweldig nieuws voor fans van het genre zoals ikzelf, maar is er een reden voor deze onverwachte heropleving van de space western-videogame voorbij louter toeval?
Het grote daarachter
(Afbeelding tegoed: Bungie)
Als een concept is de ruimte western gemakkelijk te verkopen; één waar de grote grens de laatste grens ontmoet in een huwelijk van twee tijdsperioden (de ene een historisch verleden, de andere een fictieve toekomst) die parallel lopen als zwaar gemythologiseerde personificaties van vrijheid, individualisme en kansen. Het genre wordt – dankzij het sci-fi-erfgoed – ook vaak gebruikt als middel voor sociaal-politiek commentaar, vooral als het gaat om vragen rond consumentenkapitalisme en neokolonialisme.
Hoewel het uiteindelijk de Amerikaanse regering was die de westelijke grens van Amerika aan het einde van de 19e eeuw temde en monopoliseerde, zijn het de conglomeraten en dikke katten die de grenzen van morgen bezitten. Die vergelijking maakt een instelling mogelijk die de manieren kan onderzoeken waarop dergelijke privébelangen die macht kunnen benutten. Deze vorm van satire is het meest duidelijk in The Outer Worlds; een rollenspel dat zich afspeelt in Halcyon, ‘de verste kolonie in de Melkweg, trots in handen van en beheerd door bedrijven’.
Bestuursleden regeren het zonnestelsel als kleptokratische koningen, reclamespots voor allerlei onnodige producten verlichten de neo-westerse boomtowns van de kolonie als een Amazon-winkel, terwijl hun merkmascottes worden aanbeden door het consumentistische publiek alsof ze goden zijn. Met zijn komische toon houdt ontwikkelaar Obsidian Games (die in de Fallout: New Vegas al in 2010 de corporatocratie heeft bewezen) zich meer bezig met het laten lachen van spelers dan met navelstaren over het economische klimaat, maar neemt zijn parodische humor desondanks nerveus donkere plaatsen, met riffs over de bio-industrie, grondstoffenoorlogen en door de mens veroorzaakte milieurampen.
(Afbeelding tegoed: Typhoon)
Aan de andere kant van het westerse spectrum van de ruimte, vind je games die hun tenen licht onderdompelen in de diepe bron van thema’s en esthetiek van het genre, maar niet helemaal de sprong wagen. Aankomende indie-verkenning Journey to the Savage Planet is bijvoorbeeld meer ruimte dan in het westen, maar luister naar het geluid van zijn folkloristische soundtrack tegen de bezienswaardigheden van het buitenaardse landschap en de tekens zijn onmiddellijk herkenbaar.
Net als The Outer Worlds, heeft ontwikkelaar Typhoon plezier in het blootleggen van de hypocratieën van het kapitalisme door die banden met de ruimte western, met zijn speelbare karakter als werknemer van Kindred Aerospace, “het vierde beste interstellaire exploratiebedrijf”, gestuurd op een zelfmoordmissie door zijn ongelukkige hogere ups. Er zijn geen Silver Age-cowboys of holografische tumbleweeds hier, maar Journey to the Savage Planet is in plaats daarvan een duidelijk voorbeeld van hoe effectief de ideeën en heidevelden van de westerse ruimte zijn geslopen over het volledige gamma van sciencefiction in het algemeen, zelfs als je soms moet scheel kijken om de invloed op te merken.
Kantoor ruimte
Het klopt dat niet alle westerse games in de ruimte gebruikmaken van de neiging van het genre voor subtekst. Destiny 2 leende slechts van Cowboy Bebop en Serenity om bijvoorbeeld het westerse wraakaspect van zijn verhaal te spelen, dat zich toevallig in de ruimte afspeelde. Borderlands 3 is ondertussen niet van plan enige betekenisvolle verklaringen af te leggen (hoewel het verhaal van wapenfabrikanten die zonder nadenken strijden over de natuurlijke hulpbronnen van een planeet zeker een vleugje parabolisch is), in plaats daarvan doorgaan in de esthetische traditie die teruggaat tot het origineel spel americana-doordrenkte sfeer.
(Afbeelding tegoed: Versnellingsbak)
De recente verspreiding van westerse spellen in de ruimte is niet alleen een gebeurtenis van timing, maar een weerspiegeling van onze veranderende culturele tijdsgeest.
Zelfs zonder die politieke hap, is de vlezige, opvallende fusie van science fiction en spaghettiwesterns in de eerste plaats aantrekkelijk als een vorm van schuldig plezierentertainment op een basisniveau, waardoor het soort instellingen en personages mogelijk is die er goed uitzien thuis op een videogame box art. Cowboys Aliens heet Cowboys Aliens om een reden, tenslotte.
Toch is er een argument om te maken dat de recente proliferatie van westerse ruimtevaartspellen niet alleen een kwestie van timing is, maar een weerspiegeling van onze veranderende culturele tijdsgeest. Bedrijfsbelangen, veel geld en die ene procent worden steeds meer erkend als de publieke schurken van de 21e eeuw, of het nu gaat om klimaatverandering, politieke corruptie, armoede, systemische discriminatie en, nou ja, de lijst gaat maar door.
In die zin zijn ze een gemakkelijk en goed gerechtvaardigd doelwit voor verhalenvertellers, en hoewel de meer politiek geladen games van vroeger hun lasers meestal op de dictators en autocracies van de wereld hebben gericht, zou de heropleving van de western in videogames kunnen aangeven het draaien van die wijzerplaat weg van het openbaar kantoor en naar de privé-directiekamers.
Bekijk voor meer informatie de beste nieuwe spellen van 2019 en verder onderweg, of bekijk de video hieronder voor een nog betere kijk op Borderlands 3.